၁၉၇၅ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ (၃)ရက္ေန႔၊ ညေန(၆)နာရီ။
တပ္မေတာ္ေဆး႐ံုႀကီးျပင္ပလူနာေဆာင္ေရွ႕သို႔လူနာသယ္ယာဥ္ဆိုက္ေရာက္လာသည္။သူႏွင့္အတူလား႐ွိဴးစစ္ေဆး႐ံုမွဗိုလ္အဆင့္ေဆးမွဴးတစ္ဦးအနီးကပ္လိုက္ပါလာသည္။လား႐ွိဴးတြင္သူရွစ္ရက္ၾကာေနခဲ့ရသည္။လား႐ွိဴးေဆး႐ံုသည္ သူ၏အသက္ကိုေသမင္းႏွင့္အၿပိဳင္ လုယူထားသည္။ ပုတ္သိုးျပတ္ေတာက္(gangrene)ေနေသာ ညာဖက္ေျခေထာက္ကို သန္႔ရွင္းေအာင္ေဆးေၾကာၿပီး ေဆးထည့္ ေပး႐ံုသာ ကုသေပးႏိုင္သည္။ေျခသလံုး႐ိုးႏွစ္ေခ်ာင္းလံုး က်ိဳးပဲ့ေၾကမြ (Compound fracture) ေနသည့္သူ၏ ဘယ္ေျခသလံုးမ႑ိဳင္ရိုး(tibia)ကို ခြဲစိတ္ခန္းအတြင္းမွာပင္ Anatomy စာအုပ္ဖြင့္ၿပီး တပ္မွဴးကိုယ္တိုင္ တစ္စစီစီၿပီးျပန္လည္ေနရာခ်ထားသည္။
ဘယ္ဘက္ေျခေထာက္သည္ ျပတ္လုျပတ္ခင္အေျခအေနမ်ိဳး၊သူတို႔မွာရွိသမွ်ပညာႏွင့္အေျခအေနေပးသေလာက္ ၀ိုင္း၀န္းႀကိဳးစားကုသေပးသည္။အဓိကအခက္အခဲမွာလူနာသည္ခြဲစိတ္ကုသမႈကိုခံႏိုင္ေလာက္သည့္ကုိယ္ခံအားမရွိျခင္းျဖစ္သည္။ေသြးႏွင့္ဓါတ္ဆားရည္ အဆက္အမျပတ္ သြင္းထားေပးရသည္။ဒီေတာ့ ယာဥ္စီးႏိုင္ေလာက္သည့္ အေျခအေနေရာက္လွ်င္ ရန္ကုန္သို႔အျမန္ဆံုးပို႔ေပးရန္ စီစဥ္သည္။
သူကေတာ့မည္သို႔ေသာကုသမႈႏွင့္ သူ႔ကိုကုသေနသည္ကိုမသိ၊ နာက်င္မႈေ၀ဒနာ ခံစားေနရသည္ကို လည္းမသိ၊သူအသက္မေသေသးဆိုတာေလာက္ပဲ သိေတာ့သည္။ သတိကလည္းရတခ်က္၊ မရတခ်က္။ တပ္မမွဴး လာၾကည့္ၿပီးအားေပးသြားသည္ဟု ေျပာသည္။ သူအမွတ္မရ။ သူ၏၀ိဥာဥ္သည္ သူႏွင့္ပူးတံုခြာတံု။ ဘာမဆို ျဖစ္သြားႏိုင္ေသာအေျခအေနမ်ိဳး။ေဆး႐ံု၏အစဥ္အလာအရ D.I.L (Dangerous Ill List) သတ္မွတ္ထား သည္မို႔ အသက္အႏၱရယ္ရွိေနဆဲအေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္သည္။
လူနာ၏အေျခအေနတည္ၿငိမ္စျပဳေသာ(၂-၆-၇၅)ရက္ေန႔တြင္မဂၤလာဒံုတပ္မေတာ္ေဆး႐ံုႀကီးသို႔လႊဲေျပာင္း ေတာ့မည္။တိုက္ဆိုင္လြန္းသည္ဟုပဲဆိုခ်င္သည္။ ဘယ္ေလာက္တိုက္ဆိုင္သလဲဆိုရလွ်င္ ဒီေန႔သည္ ကဆုန္လဆုတ္(၉)ရက္၊ သူ၏(၁၉)ႏွစ္ျပည့္ေမြးေန႔။ ရွားရွားပါးပါး ျမန္မာရက္ႏွင့္ အဂၤလိပ္ရက္ တထပ္တည္းက်ေနသည္။ဘယ္ေလာက္ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းသည့္ေမြးေန႔ (Sad Birthday)လဲ။ ဒီလိုေမြးေန႔ရက္မွာ ေလယာဥ္စီးၿပီးေဆး႐ံုေၿပာင္းရေတာ့မည္။
သူ႔စိတ္ထဲမွာခိုင္ခိုင္မာမာယံုၾကည္ေနတာ တစ္ခုေတာ့ရွိသည္။ မဂၤလာဒံုေဆး႐ံုသည္ သူ႕ကိုအျပည့္အ၀ အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္ေပလိမ့္မည္ဆိုတာပဲျဖစ္သည္။ သို႔ႏွင့္တိုင္ ဒီလိုဆိုး၀ါးလွသည့္ ၾကမၼာမိုးေတြသည္းသည္း ၿဖိဳင္ၿဖိဳင္ရြာေလသည့္ဒီလုိေမြးေန႔မွာ သူမေျပာင္းခ်င္။ ဘာလို႔လည္းမေမးပါနဲ႕။ သူအေျဖမေပးတတ္ပါ။
ကံေကာင္းပါသည္။ထိုင္ခံုေနရာအခက္အခဲေၾကာင့္ ေနာက္ေန႔မွလိုက္ပါခြင့္ရခဲ့ပါသည္။ လား႐ွိဴးမွထြက္ေသာ ေလယာဥ္သည္မိုးမိတ္၊ မႏၲေလးသို႔ ဆင္းသက္ရပ္နားခဲ့ၿပီး ညေန(၅)နာရီခန္႔တြင္ မဂၤလာဒံုေလဆိပ္သို႔ဆိုက္ေရာက္ခဲ့သည္။ လူနာယာဥ္သည္ ကြင္းအတြင္းထိ ေမာင္း၀င္ခဲ့ၿပီး ေျပးလမ္းေပၚတြင္ ခ်ထားေသာလူနာကိုသယ္ေဆာင္လွ်က္ ေဆး႐ံုသို႔အေျပးေမာင္းႏွင္ပါေတာ့သည္။
ညတြင္းခ်င္းခြဲစိတ္ခန္းသို႔ပို႔ၿပီး ခြဲစိတ္ကုသမႈလုပ္သည္။ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕ေသာ စကားသံႏွင့္ အ႐ိုးကုသပါရဂူသည္ၾကင္နာေသာစကားကို ဆုိေလသည္။
“ခင္ဗ်ားရဲ႕ညာဖက္ေျခေထာက္ကတအားပုတ္ေနၿပီ္၊ ေျခတုတပ္ၿပီးလမ္းေလွ်ာက္လို႔ရေအာင္ ေမ့ေဆးေပးၿပီး ဒူးအထက္ကျဖတ္မယ္၊ဘယ္ဖက္ေျခေထာက္ကိုလည္း ႀကိဳးစားၿပီးကုမယ္။ မေကာင္းႏိုင္ရင္ေတာ့ ဒီဖက္ေျခေထာက္ လည္းျဖတ္ခ်င္ျဖတ္ရမယ္၊ ဘယ္ႏွယ့္လဲ”
သူ႔အသက္၊သူ႔ဘ၀တစ္ခုလံုး ေဆးကုသမႈအဖြဲ႕ထံ ပံုအပ္ၿပီးၿပီမဟုတ္ေလာ။ စကားမျပန္ႏိုင္။ ေခါင္းကိုညိတ္သည္ဆို႐ံုေလး ညိတ္ျပလိုက္သည္။ သည့္ေနာက္ေမ့ေဆးအစြမ္းျဖင့္ ေလာကႀကီးႏွင့္ အဆက္အသြယ္ျပတ္သြားသည္။ ေမ့ေဆးျပယ္စ၊ မသိ၀ိုးတ၀ါးအခ်ိန္မွာ ဦးဆံုးဘယ္ဘက္လက္ျဖင့္ သူ႕ဘယ္ေျခရွိရာကိုစမ္းၾကည့္သည္။ ေအးစက္မာေက်ာေသာ အထိအေတြ႔ကိုရသည္။ ေက်ာက္ပတ္တီးစည္းေႏွာင္ထားသည္ပဲျဖစ္မည္။ဒါဆို ငါ့မွာေျခ တစ္ဖက္ က်န္ေသးသည္ပဲဆိုသည့္အသိျဖင့္ စိတ္ခ်လက္ခ် သူျပန္ေမ့သြားျပန္သည္။
တပ္မေတာ္ေဆး႐ံုႀကီး၏အေရးေပၚလူနာထားသည့္ ခြဲစိတ္ေဆာင္(၁)တြင္ D.I.L ျဖင့္သီတင္းသံုးပတ္ေက်ာ္ ေနခဲ့ရၿပီးအေျခအေနစိတ္ခ်ရေလာက္ေသာ ဇြန္လေႏွာင္းပိုင္းရက္တစ္ရက္၀ယ္ ခြဲစိတ္ေဆာင္(၄)သို႔ သူ႔ကိုေရႊ႕လိုက္သည္။ D.I.L အဆင့္မွ S.I.L (Serious ill list) အဆင့္သို႔ ျပင္ဆင္သတ္မွတ္လိုက္ၿပီ။အေျခအေနတိုးတက္ လာသည့္သေဘာ။
သူမိုင္းထိမွန္ဒဏ္ရာရသည့္အေၾကာင္းသူ႔အိမ္သို႔ တပ္ရင္းကေၾကးနန္းျဖင့္ အေၾကာင္းၾကားလိုက္သည္။ အေဖအေမေရာ၊ အဖိုးအဖြားပါေရးႀကီးသုတ္ပ်ာႏွင့္ တပ္ရင္းရွိရာ တပ္ကုန္းၿမိဳ႕သို႔ ခ်က္ခ်င္းလိုက္ၾကသည္။ တပ္ရင္း႐ံုးကလား႐ွိဴးေဆး႐ံုတြင္ ေရာက္ေနေၾကာင္း ေျပာျပန္ေတာ့ လား႐ွိဴးကိုဆက္လိုက္ၾကျပန္သည္။ တစ္ခါမွ်မေရာက္ဘူးေသာၿမိဳ႕ဆီသို႔ သားေဇာ၊ ေျမးေဇာျဖင့္အေျပးလိုက္ျပန္ေလေသာ္လည္း လား႐ွိဴးေဆး႐ံုအေရာက္လူနာကိုရန္ကုန္ေဆး႐ံုလႊဲလိုက္ၿပီဆို၍ ရန္ကုန္သို႔ခရီးဆက္ရျပန္သည္။ အေမက သူ႔သားဆံုးသြားၿပီးျဖစ္၍သူ႔ကိုလိမ္ညာ ေျပာေနသည္အထင္ျဖင့္ လား႐ွိဴးေဆး႐ံုကေတာ္ေတာ္ႏွင့္ မျပန္ဟုဆိုသည္။
သူ႔မိသားစုႏွင့္ျပန္ဆံုသည့္ညေနကိုလည္း ဘယ္ေတာ့မွသူမေမ့။ ထိုစဥ္ကခြဲစိတ္ေဆာင္(၁)မွာပဲ သူရွိေသးသည္။ဧည့္သည္ေတြ႔ဆံုခ်ိန္အတြင္း ဟိုးခတ္ေ၀းေ၀းလူနာခုတင္ေတြရွိရာဘက္မွာ သူ႔ကိုလုိက္ရွာေနေသာသူ၏အဖိုးကိုဦးဆံုး သူျမင္လိုက္သည္။ ေနာက္မွ အေဖ၊ အေမႏွင့္ အဖြားကိုေတြ႕လိုက္သည္။ သူထြက္ေျပးရေကာင္းမလားဟုေတြးလိုက္မိသည္။ သူ၏ပစၥကၡအေျခအေနက သူ႔မိသားစုကို ဘယ္လိုမွျမင္ရက္စရာ အေၾကာင္းမျမင္။ဟိုဒီေမးျမန္းရင္း တစ္စံုတစ္ဦးက သူရွိရာခုတင္ကို ၫႊန္ျပလိုက္သည္။ အ၀တ္အစားအိတ္ေတြကပိုကရိုလြယ္ထားလွ်က္ သူရွိရာအေျပးတစ္ပိုင္းလာေနေသာ မိသားစုကို ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ သူမႀကိဳဆိုႏိုင္ခဲ့။
“ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲသားရယ္”
အဖိုး၏ေမးခြန္းကုိသူဘယ္လိုေျဖရမလဲ။ အေမႏွင့္ အဖြားကသူ႔ကုိ ေက်ာခိုင္းထားသည္။ သူတို႔ငိုေနၾကမည္။
“ဘာမွမျဖစ္ပါဘူး”ခဏေနရင္ ေဆး႐ံုက ဆင္းရမွာပါ”
သူမ်က္၀န္းကိုပုတ္ခတ္ပုတ္ခတ္ျပဳရင္း အေျဖေပးလိုက္သည္။ သူ႔မိသားစု သက္သာရာရလိုရျငား ႀကိဳးစားၿပီးအေၾကာင္းျပခ်က္ေပးသည္။ ေျခတစ္ဖက္ျဖတ္ထားၿပီး ေက်ာက္ပတ္တီးတစ္ဖက္စည္းထားေသာ သားကဘာမွ်မျဖစ္ပါဘူးဆိုေတာ့ အေမကသူ႕ကို ယုယစြာေထြးပိုက္ရင္း မ်က္ရည္ၿဖိဳင္ၿဖိဳင္က်ေလသည္။
“မခင္၀င္း၊ကေလးစိတ္မေကာင္းျဖစ္မယ္ကြာ၊ မငိုပါနဲ႔ကြာ”
အေဖသည္ငိုသံပါႏွင့္အေမ့ကို ေဖ်ာင့္ဖ်ေနသည္။ အဖြားသည္ သူ႔သားတစ္ေယာက္သဖြယ္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ရေသာေျမး၏အျဖစ္ကိုယူႀကံဳးမရ။ သူတို႔အားလံုး ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းျခင္းကို ဟန္ေဆာင္ဖံုးကြယ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ပါေသာ္လည္းအခ်င္းႏွီးပင္။ ထိုေန႔၊ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ အေဖသည္သူ႔ကို အနီးကပ္လူနာေစာင့္အျဖစ္ သံုးလေက်ာ္ေဆး႐ံုတြင္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ပါသည္။ အေမသည္ သူ၏ထမင္းေၾကာ္ဆိုင္ကိုပိတ္သိမ္းၿပီးသားလူနာကို ခ်က္ျပဳတ္ေကၽြး ေမြးရန္ ရန္ကုန္မွာပဲရက္ရွည္လမ်ား ေနထိုင္ခဲ့ပါသည္။ ညေနေလးနာရီဧည့္သည္ေတြ႔ခ်ိန္ဆိုလွ်င္ ေရွ႕ဆံုးက အေျပးတစ္ပိုင္း ေဆး႐ံုအတြင္း ၀င္လာေနေသာ အေမ့ကိုေမွ်ာ္တတ္လာသည္။အေမသည္ သားကုိညစာေကၽြးၿပီးမွ ညေျခာက္နာရီခန္႔မွ ျပန္ေလသည္။ ကားဂိတ္ဆီသို႔အေဖက လိုက္ပို႔ေပးရသည္။မဂၤလာဒံုမွလာေသာ ကားစီးၿပီး ေျမနီကုန္းတြင္ဆင္း၊ ထိုမွဆရာစံလမ္းရွိ တည္းခိုရာအိမ္သို႔ကားႏွစ္ဆင့္စီးၿပီးမွ ေရာက္သည္။ အေဖကေဆး႐ံုမွာ တစ္ေနကုန္ေနၿပီး သူ၏ေ၀ယ်ာ၀စၥေတြ ေဆာင္ရြက္ရေလသည္။မိုးလင္းအိပ္ရာထခ်ိန္မွ ညေရာက္သည့္တိုင္ လူနာတစ္ေယာက္၏ ဗာဟီရေတြကမ်ားလြန္းလွသည္။ စိတ္ထိခိုက္စရာအေကာင္းဆံုးကေဆးထည့္ခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ေဆးထည့္ခ်ိန္ေရာက္လွ်င္ နာက်င္မႈေၾကာင့္ အသံကုန္ေအာ္ဟစ္ေနေသာသားကိုမၾကည့္ရက္၍ ေဆးထည့္ခန္းအတြင္းမွ ေရွာင္ထြက္သြားတတ္သည္။ သားေအာ္ဟစ္သံကို ၾကားေနရျပန္ေတာ့အနီးသို႔ေရာက္လာၿပီး ဘယ္သူ႔ကို စိတ္ဆိုးရမွန္း မသိဘဲ စိတ္ဆိုးေနတတ္ျပန္သည္။
တစ္ခါကသူေသြးသြင္းရ၏။ ေသြးသြင္းေပးသူမွာ ဒုတိယႏွစ္စစ္သူနာျပဳ အမ်ိဳးသမီး၊ သူ၏ေသြးေၾကာကိုေတာ္ေတာ္ႏွင့္ရွာမေတြ႔၊ သူ၏လက္ဖ်ံမွာ အပ္ရာဗရပြေဖာက္ခံထားၿပီး ျဖစ္သည့္တိုင္ ေသြးေၾကာကိုမေတြ႔ရေသး။ေတြ႔ျပန္လွ်င္လည္း ေခတၱသာ၊ ေသြးေၾကာမမိ၍ လက္ဖ်ံေယာင္လာျပန္သည္။ ေသြးပုလင္းတစ္၀က္ခန္႔သာကုန္သြားသည္။ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းမေရာက္ဘဲ ဖိတ္တစ္၀က္၊ စဥ္တစ္၀က္မို႔ အေဖေဒါသထြက္လာသည္။သူလည္း စိတ္ညစ္စျပဳလာသည္။ ေနာက္ဆံုးအေဖ စိတ္တိုၿပီးထဆဲသည္။ မၾကာလိုက္၊ အမ်ိဳးသားသူနာျပဳရဲေဘာ္တစ္ဦးအေၾကာရွာေပးမွ ေအာင္ျမင္စြာေသြးသြင္းျခင္း ၿပီးစီးေလေတာ့သည္။
သူဒဏ္ရာရျခင္းသည္ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ဘယ္ေလာက္ဆံုး႐ႈံးသြားၿပီလဲ၊ သူမတြက္ခ်က္တတ္ပါ။ သို႔ရာတြင္ သူ၏မိသားစုဘ၀ကိုေကာင္းေကာင္းထိခိုက္ခဲ့ရပါေလသည္။ အေဖေရာ၊ အေမေရာ တစ္ေန႔လုပ္မွတစ္ေန႔စားရသူေတြမို႔ မိသားစုစီးပြားေရးေတြအခိုက္အတန္႔ရပ္ခဲ့ရၿပီ။ အေမ၏ဆိုင္လုပ္ငန္းဆိုလွ်င္ လံုး၀ပိတ္လိုက္ရသည္။ အေဖက ကားအေရာင္းအ၀ယ္အလုပ္သည္မို႔အခ်ိန္ပိုင္းထြက္လုပ္လို႔ရေနသည္။ ေလာကႀကီးသည္ အဆိုးဆံုးဆိုတာေတြကိုခ်ည္း ယူမလာပါ။ ထိုရက္မ်ားအတြင္းအေဖ့လုပ္ငန္းသည္ အဆင္ေျပေနသျဖင့္ သူတို႔စား၀တ္ေနေရး အခက္အခဲသိတ္မျဖစ္ပါ။ သားဒဏ္ရာကိုအေၾကာင္းျပဳၿပီး ရန္ကုန္သို႔ေျပာင္းေရႊ႕ရန္အထိ သူတို႔စဥ္းစားခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။ ထိုစဥ္ကေတာင္ဥကၠလာျမင္သာတိုက္ခန္းတစ္ခန္း၏ေပါက္ေစ်းမွာ က်ပ္ခုႏွစ္ေထာင္မွ ရွစ္ေထာင္အတြင္းသာရွိသည္။ ျပည္မွာေနရတာ အေျခတက်ျဖစ္ေနၿပီမို႔မ၀ယ္ျဖစ္လိုက္ေတာ့။
မည္သို႔ဆိုေစ၊ညေနေလးနာရီထိုးၿပီးလွ်င္ မဂၤလာဒံုတပ္မေတာ္ေဆး႐ံုႀကီး၏ ဒုတိယထပ္က စစ္သည္ေလးတစ္ဦးသည္ျပတင္း၀ကိုလွမ္းၾကည့္ရင္း သူ႔မိခင္ကိုေမွ်ာ္ေနတတ္ၿပီ။ မိဘေမတၱာကို ခံစားနားလည္ တတ္ေလၿပီ။
ေမာင့္မိေမာင့္ဘ၊ငါတို႔စသည့္
တကြမကြာ၊ႏွစ္တရာလွ်င္
ဖ်ားနာဖဲၾကဥ္၊စည္းစိမ္းရွင္လွ်က္
၀ိဥာဥ္မေျပာင္း၊ျမင္ရေကာင္းမႈ
ျမင္ေၾကာင္းပစၥည္း၊လံု႔လဆည္း၍
ခမည္းေမာင့္သြင္၊လ၀န္းျပင္သို႔
႐ႈခ်င္ဖရဲ၊တလဲလဲလွ်င္
မကြဲမၿပိဳ၊ျမင္ၾကလို၏။
(ကိုးခန္းပ်ိဳ ႔)